Booksprint w 7 krokach 

KROK 1: Wybór tematu i celu booksprintu

Wybór tematu i celu booksprintu stanowi główne zadanie we wspólnym pisaniu książki. Jeśli jesteś inicjatorem booksprintu i zapewne będziesz brać udział w jego moderacji, dobrze przemyśl, o czym chcecie pisać. Co ma powstać: poradnik na temat stosowania nowego narzędzia, opis nowego zjawiska, wskazówki dotyczące łączenia metod, a może instrukcja, jak korzystać z oprogramowania lub coś zbudować? Temat wiąże się z celem. Warto określić, komu i w jaki sposób będzie służyć publikacja oraz jak będzie promowana. Nie ma sensu angażować grupy, jeśli materiał ma powstać jedynie do szuflady lub trafić tylko do kilku osób (chyba że takie właśnie jest założenie projektu).

KROK 2: Dobór grupy

Można ogłosić nabór do zespołu piszącego, jest to jednak – jak można przeczytać w jednym ze studiów przypadków – nieco ryzykowne. Niekoniecznie trzeba znać wszystkich. Booksprint daje świetną okazję do poznania się, i to poznania w działaniu. Warto jednak wiedzieć, czym zajmują się osoby wchodzące do zespołu i zaprosić je ze względu na określoną wiedzę lub umiejętności. Nie bez znaczenia są umiejętności pisarskie uczestników i uczestniczek. Oczywiście, można w procesie redakcji merytorycznej i językowej usprawnić wiele elementów, poprawić błędy. Szybkość pisania, redakcji i składu wymaga jednak, by treści powstawały bez konieczności pisania na nowo lub pisania na bazie punktów czy kiepskich szkiców.

KROK 3: Wybór narzędzi do pracy i przygotowania przed spotkaniem

Praca booksprintowa może się rozpocząć w momencie spotkania i właściwie każdy tekst mógłby powstawać w oddzielnym edytorze tekstu, na stacjonarnym komputerze. Później redaktorzy zbieraliby materiały i je opracowywali. Teoretycznie więc dostęp do sieci nie jest potrzebny. Warto jednak zwrócić uwagę, że korzystanie z narzędzi ułatwiających komunikację i wzajemny wgląd do powstających dokumentów, spisu treści, listy tematów i odpowiedzialnych za nie osób, bardzo ułatwia pracę. Dobrze wcześniej zacząć przygotowania do pisania, poprosić uczestników o propozycje uszczegółowienia, zapytać, jaki wątek byłby dla nich najciekawszy i mogliby go najlepiej opracować. Można skorzystać na przykład z listy dyskusyjnej lub zbiorowej korespondencji mailowej, chmury do wymiany plików, a na pewno z narzędzi do wspólnego pisania w sieci. Może to być prosty pad, pozwalający zidentyfikować, kto napisał jakie treści, a także można wykorzystać bardziej rozbudowane edytory, łączące funkcję chmury i przechowujące pliki. Przygotowanie folderu, do którego dodajemy dokumenty robocze, materiały związane z planowaniem i podziałem ról, na pewno usprawni szybkie pisanie książki.

KROK 4: Spotkanie w określonym miejscu (lub za pomocą określonego narzędzia do prowadzenia rozmów)

Istotą booksprintu jest wspólne pisanie. Jak już wyjaśniono – internet nie jest niezbędny, ale ułatwia pracę. Możemy się spotkać w określonym miejscu – na przykład spędzić kilka godzin dziennie w sali lekcyjnej, czyimś gabinecie, przestrzeni warsztatowej czy nawet kawiarni (jeśli nie będziemy nikomu przeszkadzać). Możemy również wynająć domek, apartament czy spędzić twórczo czas na kempingu. W tej kwestii nie ma ograniczeń. A internet może w wypadku niektórych projektów zastąpić spotkania. Wystarczy skorzystać z narzędzi do telekonferencji. I jeśli tylko mamy czas, odpowiednie łącze, nieco cierpliwości oraz potrafimy pracować w środowisku zapośredniczonym medialnie, wspólna praca nie powinna się różnić od pisania w określonym fizycznym miejscu.

KROK 5: Ustalenie dokładnego kształtu publikacji - rozdziały, dobór osób odpowiedzialnych za przygotowanie treści

Prace nad kształtem publikacji można rozpocząć jeszcze przed spotkaniem, na przykład w formie konsultacji mailowych, rozmów w ramach grupy dyskusyjnej lub w serwisie społecznościowym i korzystając między innymi z dostępnego wszystkim dokumentu tekstowego. Ta część pracy może być również zrealizowana jako pierwszy punkt spotkania. Należy zdecydować, jakie wątki będą poruszone, rozpisać je na wstępny spis treści i podzielić się zadaniami. Wrzucenie do sieci spisu, który będzie linkował do dokumentów (na przykład znajdujących się na padzie, w Google Dokumentach czy dedykowanym wiki), usprawni pracę moderatorom, redaktorom i pozwoli całemu zespołowi na śledzenie postępów.

KROK 6: Redakcja merytoryczna i językowa

Tak jak podczas wspólnej pracy istotna jest moderacja, tak po powstaniu tekstów niezbędna jest redakcja merytoryczna. Dlatego moderatorzy, którzy najczęściej redagują także książkę, powinni posiadać wiedzę dotyczącą jej tematyki, a nie jedynie dobrze organizować zadania. Warto ujednolicić terminologię, sposoby zapisu nazw, odnośniki do publikacji, a także skupić się na tym, by tekst był jednorodny pod względem poziomu językowego i stylu. To bardzo trudne zadanie, a druga część należy raczej do obowiązków redaktora językowego. Jak podawano wcześniej – nie zawsze mamy możliwość, by redakcją językową zajął się specjalista. Tym trudniejsze jest wówczas zadanie dla redaktorów merytorycznych i całego zespołu.

KROK 7: Publikacja

Idealnie byłoby, gdyby booksprint zaczynał się w momencie spotkania w jednym miejscu, nie wymagał pracy przed zebraniem zespołu w pracowni i kończył się w ustalonym terminie, co oznacza również publikację książki w sieci i drukowanie gotowych egzemplarzy. Gdyby tylko w ten sposób można było korzystać z booksprintowej metody, rezygnując z elastyczności i dostosowania się do warunków, możliwości piszących i czasu, wiele z publikacji mogłoby nie być najwyższej jakości. Należy ocenić, na czym najbardziej nam zależy – na samym procesie pisania czy też na efekcie. Na czasie – potrzebujemy czegoś na jutro, czy może na przekazaniu wiedzy, rozpoczęciu dyskusji na dany temat itp. O publikacji należy myśleć na samym początku i jak najszybciej zdefiniować cele do osiągnięcia. Szybkość pracy, możliwość łatwego „przegadania” przeznaczonego czasu i odejścia od meritum mogą skutkować brakiem publikacji końcowej.